Pełnomocnik lub prokurent w Firmie Rodzinnej
Artykuł polecany jest szczególnie prowadzącym firmę w formie jednoosobowej działalności gospodarczej lub spółki cywilnej. Zagrożenia, o których zazwyczaj się nie myśli lub się o nich nie wie – są niestety wysokie, a konsekwencje mogą „dotknąć” najbliższych. Tymczasem, wystarczy kilka prostych rozwiązań, aby poczuć się bezpiecznie oraz spać spokojnie. Jednocześnie, dzięki podjęciu opisanych w artykule kroków, można w przyszłości łatwo dokonać SUKCESJI POKOLENIOWEJ, w prowadzonej przez siebie Firmie Rodzinnej.
Prokura w Działalności Gospodarczej: Nie Tylko dla Dużych Przedsiębiorstw
Pojęcia, jak – prokurent, prokura, pełnomocnictwo – zazwyczaj są kojarzone z tzw. dużym biznesem. Ale nie jest to prawidłowe, gdyż nawet drobny przedsiębiorca – może i powinien – udzielać prokury w swojej działalności. Szczególnie w sytuacji, kiedy sam jest ograniczony wieloma codziennymi obowiązkami. Prokurent będzie wspierał go w różnych czynnościach, związanych przede wszystkim z bieżącym prowadzeniem firmy. Może być nim wyłącznie osoba fizyczna posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych. Do sprawowania tej funkcji należy wybrać jednostkę, którą obdarza się dużym zaufaniem i która posiada odpowiednie kompetencje. Reprezentując przedsiębiorcę, prokurent uczestniczy w obrocie gospodarczym, ale i ponosi ryzyko biznesowe. Jego uprawnienia są dosyć szerokie i obejmują wszystkie czynności sądowe i pozasądowe, które dotyczą prowadzenia przedsiębiorstwa. Przykładowo będą to: reprezentowanie firmy w imieniu przedsiębiorcy przed wszystkimi sądami i urzędami, negocjowanie i zawieranie umów cywilnoprawnych (np. umów sprzedaży, dzierżawy, czy najmu), zaciąganie kredytów i pożyczek oraz zawieranie umów o pracę. Dodatkowo, prokurent będzie dbał o kondycję finansową firmy, czy też zarządzał należnościami i zobowiązaniami. Prokurent może być w każdym czasie ustanowiony i odwołany bez ponoszenia dodatkowych kosztów (np. notarialnych), czy spełnieniu specjalnych procedur. Kiedy przedsiębiorca uzna, że prokurent się nie sprawdza lub wypełnił swoją rolę, zwyczajnie może go odwołać. Wystarczy forma pisemna, podobnie jak i do powołania.
Pełnomocnictwo i Prokura: Jak Skutecznie Zarządzać Twoją Firmą?
W tym miejscu warto podkreślić różnice pomiędzy prokurą a pełnomocnictwem, gdyż nie są to pojęcia identyczne. Po pierwsze prokurę może ustanowić wyłącznie przedsiębiorca wpisany do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEiDG) lub Krajowego Rejestru Sądowego. Po drugie, prokurentem może być wyłącznie osoba fizyczna, mająca pełną zdolność do czynności prawnych. Ponadto prokurent z mocy prawa upoważniony jest do czynności zarówno sądowych, jak i pozasądowych, które są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Nie ma przy tym znaczenia, czy owe czynności mieszczą się w zakresie zwykłego zarządu, czy też go przekraczają.
Natomiast pełnomocnictwo może być udzielone przez każdą jednostkę, nie tylko przez przedsiębiorcę. Pełnomocnikiem może być osoba fizyczna (małżonek, dziecko, pracownik itp.), jak również osoba prawna, np. biuro rachunkowe, czy kancelaria prawna. Pełnomocnictwo ogólne dotyczy czynności związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa, np.: zawierania umów, przyjmowania płatności, reprezentowania przed urzędami i sądami. Jest więc zbliżone do roli prokurenta. Jednak to przedsiębiorca może ustalić konkretny zakres ograniczając ryzyko biznesowe. Udziela się pełnomocnictwa w określonych sprawach, obejmujących pewien powtarzalny typ czynności, np. do zawierania umów najmu. Jest to pełnomocnictwo rodzajowe. W niektórych sprawach pełnomocnik musi się posłużyć pełnomocnictwem udzielonym do jednej konkretnej czynności, zwykle w formie aktu notarialnego. Jest to tzw. pełnomocnictwo szczególne, wymagane w bardzo istotnych kwestiach, np. sprzedaży przedsiębiorstwa w imieniu właściciela, czy obciążenie hipoteką firmowej nieruchomości.
Jak wspomniano – prokurę, czy pełnomocnictwo – należy ustanowić w formie pisemnej (pod rygorem nieważności) lub opublikować on-line informację o pełnomocniku lub prokurencie w CEIDG. Ma to takie same skutki prawne, jak udzielenie pełnomocnictwa na piśmie. Dane w CEIDG będą widoczne dla kontrahentów, innych przedsiębiorców, czy urzędów. Zatem, do załatwienia sprawy urzędowej, nie trzeba dostarczać dokumentu pełnomocnictwa, ani płacić opłaty skarbowej za ustanowienie pełnomocnictwa.
Przedsiębiorca może zmienić swoją decyzję w każdej chwili. Jeśli tego nie zrobi, pełnomocnictwo wygaśnie po upływie okresu, na który zostało udzielone lub po realizacji czynności (np. sprzedaży firmy). W oczywisty sposób wygaśnie wraz ze śmiercią pełnomocnika lub przedsiębiorcy. Prokura z kolei, wygasa z chwilą upadłości, likwidacji firmy, śmierci prokurenta lub utraty przez niego zdolności do czynności prawnych (np. w wyniku popełnienia przestępstwa).
Uwaga, śmierć przedsiębiorcy nie powoduje wygaśnięcia prokury. Jest to kluczowa informacja związana z kontynuowaniem działalności, SUKCESJĄ POKOLENIOWĄ, bezpieczeństwem finansowym firmy i rodziny. Często prokurent jest lepszym naturalnym następcą przedsiębiorcy, niż mało zaangażowana w tematy biznesowe najbliższa rodzina. Oczywiście, prokurent może jak najbardziej być członkiem rodziny.
Podsumowując – korzyści z ustanowienia w firmie prokurenta lub pełnomocnika: od bieżącego wsparcia przedsiębiorcy w prowadzeniu firmy – do bezpiecznej kontynuacji i zapewnienia finansowej ciągłości dla rodziny w sytuacji nagłej.
Bardzo istotna informacja na zakończenie. Prokurent lub pełnomocnik wspiera biznes za życia przedsiębiorcy. Zarządca sukcesyjny wspiera rodzinę i rodzinny biznes po jego śmierci. Warto pamiętać o tej istotnej różnicy. Mimo, że prokura nie wygasa, to ustawodawca przewidział w polskim prawie szczególny instrument prawny – ZARZĄD SUKCESYJNY – na wypadek śmierci przedsiębiorcy, o czym pisaliśmy we wcześniejszych artykułach.
Zapewnij Bezpieczną Przyszłość Twojej Firmy: Umów Się na Spotkanie z Doradcą Sukcesyjnym
Zrozumienie i właściwe zarządzanie rolą prokurenta i pełnomocnika to klucz do sukcesu i bezpieczeństwa Twojej Firmy Rodzinnej. Nie ryzykuj przyszłości swojego biznesu i rodziny – umów się na spotkanie z certyfikowanym doradcą sukcesyjnym z Krajowej Izby Doradców Sukcesyjnych. Wspólnie opracujmy plan, który zagwarantuje bezpieczną przyszłość dla Ciebie i Twojej firmy. Wystarczy, że uzupełnisz formularz poniżej
Autorzy: Rafał Szcześniak, Jakub Misiak, Jacek Lemiesz